De Europese Commissie streeft ernaar wereldwijde samenwerking op het gebied van digitale gezondheid te bevorderen. Ze werkt samen met internationale partners die onder meer tot doel hebben:
- digitale gezondheidsoplossingen te ontwikkelen
- gezondheidsresultaten te verbeteren
- de door de EU ontwikkelde oplossingen en normen te gebruiken
Een van die normen omvat het Europees uitwisselingsformaat voor elektronische patiëntendossiers (EEHRxF), dat tot doel heeft de uitwisseling van gezondheidsgegevens tussen verschillende landen te vergemakkelijken.
Wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk
Stelt u zich voor dat u op reis bent in een ander land en daar:
- makkelijk toegang kan krijgen tot uw medisch dossier
- uw gegevens kan delen met artsen en verpleegkundigen om een diagnose of behandeling te krijgen
- aan kan tonen dat u over de nodige vaccinaties beschikt om het land in te komen, te beginnen in een nieuwe baan of zich in te schrijven bij een nieuwe school.
Dit wordt allemaal mogelijk gemaakt door het wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk.
Wat is het wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk?
Een technologie waarmee landen digitale gezondheidscertificaten (bv. vaccinatiebewijzen) kunnen delen en verifiëren. Er zijn inmiddels ruim 80 landen bij het netwerk aangesloten. Dat maakt het makkelijker in het buitenland te reizen, te werken en medische zorg te krijgen.
Bescherming van de privacy
Het wereldwijde netwerk voor digitale gezondheidscertificering beschermt uw privacy. Het maakt gebruik van geavanceerde technologie die voldoet aan de EU-normen om persoonsgegevens veilig en beschermd te houden:
- persoonlijke informatie blijft op uw apparaat staan en wordt niet via het netwerk gedeeld
- alleen de sleutels die bewijzen dat het document door een betrouwbare partner is afgegeven, worden gedeeld
- uw gegevens worden beschermd tegen toegang zonder uw toestemming.
Hoe is het netwerk er gekomen?
Tijdens de COVID-19-pandemie heeft de Europese Unie de zogeheten EU-gateway voor het digitaal EU-covidcertificaat in het leven geroepen. Met dit systeem konden COVID-19-vaccinatiecertificaten worden gecontroleerd en konden mensen veilig binnen de EU reizen. Het systeem was actief tot en met 31 december 2023.
Wat was de volgende stap?
Om de COVID-19-certificaten te blijven controleren en voorbereid te zijn op toekomstige gezondheidscrises, heeft de Europese Commissie samengewerkt met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om het wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk op te zetten. Dit netwerk gebruikt dezelfde technologie als de EU-gateway voor het digitaal EU-covidcertificaat en werkt ook voor andere soorten gezondheidscertificaten.
Wat doet het netwerk?
Momenteel biedt het netwerk een betrouwbare verificatie van COVID-19-certificaten, ook als die vóór de oprichting van het netwerk zijn afgegeven. Er wordt echter gewerkt aan andere gebruiksmogelijkheden, zodat drie soorten gezondheidsinformatie kunnen worden gedeeld en geverifieerd:
- Het digitaal internationaal certificaat van vaccinatie of profylaxe (gele boekje) is de digitale versie van het gele boekje, het officiële document dat reizigers kunnen gebruiken om aan te tonen dat ze zijn gevaccineerd tegen ziekten die onder de Internationale Gezondheidsregeling vallen. Het gele boekje is internationaal erkend en bevat gegevens over vaccinaties tegen bv. gele koorts en polio die nodig zijn om bepaalde landen binnen te komen. In de zomer van 2024 hebben de WHO-lidstaten de Internationale Gezondheidsverordening gewijzigd, zodat reizigers de digitale in plaats van de papieren versie konden gebruiken.
- Het digitaal Europees vaccinatiebewijs is de digitale versie van het vaccinatiebewijs waarin de vaccinatiegegevens zijn gebundeld in één Europees formaat. Het digitaal Europees vaccinatiebewijs wordt beschikbaar voor alle burgers en zal vooral nuttig zijn voor mensen die moeten aantonen dat ze gevaccineerd zijn, zoals zorgverleners, wetenschappelijk onderzoekers, militairen, scheepsbemanning of scholieren. Het digitaal Europees vaccinatiebewijs is vastgesteld bij een aanbeveling van de Raad van 2018 en heeft tot doel nauwer samen te werken bij de bestrijding van ziekten die door vaccinatie kunnen worden voorkomen.
- Het internationale patiëntendossier: dit is een samenvatting van uw medische voorgeschiedenis die met zorgverleners kan worden gedeeld, zodat u in het buitenland de beste zorg kan krijgen. Er zal worden bestudeerd of het mogelijk is een netwerk op te zetten om internationale patiëntendossiers wereldwijd te kunnen delen.
Waarom is dit netwerk belangrijk?
Het wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk:
- helpt mensen veilig en gezond te houden als ze op reis zijn
- maakt het makkelijker om medische zorg te krijgen in het buitenland
- helpt landen samen te werken om de verspreiding van ziekten te voorkomen
- ondersteunt de economische groei en handel tussen landen
- helpt ons voorbereid te zijn op toekomstige gezondheidscrises en uitbraken.
Wat zijn de volgende stappen?
Naarmate het netwerk groeit:
- zullen meer landen zich bij het netwerk aansluiten
- komen er nieuwe manieren waarop mensen het netwerk kunnen gebruiken om hun gezondheid te verbeteren
- zal er beter worden samengewerkt tussen landen om mensen veilig en gezond te houden.
Samenwerking met het Regionaal WHO-Bureau voor Europa om de gezondheidsinformatiesystemen, het gegevensbeheer en de interoperabiliteit in Europa te versterken
In september 2023 hebben het Regionaal WHO-Bureau voor Europa (WHO/Europe) en de Europese Commissie een project opgezet om de gezondheidsinformatiesystemen te versterken en het beheer en de interoperabiliteit van gezondheidsgegevens in de Europese regio van de WHO te verbeteren.
Het project — ter hoogte van 12 miljoen euro, gefinancierd door de Europese Commissie — ondersteunt de gezondheidszorg voor de bijna 1 miljard inwoners van de 53 landen van de regio. Dit vierjarige project heeft tot doel het volgende te verbeteren:
- het gebruik en hergebruik van gezondheidsgegevens door zorgaanbieders, beleidsmakers en patiënten
- de kwaliteit en de interoperabiliteit van de gezondheidsinformatiesystemen.
Om dit te bereiken, zullen WHO/Europa en de Europese Commissie maatregelen om capaciteit op te bouwen nemen en bijstand verlenen. Daarbij zullen ze inspelen op de lacunes, behoeften en expertisegebieden in de gezondheidsinformatiesystemen van de ondersteunde landen, het beheer van gezondheidsgegevens en het vermogen om werkwijzen die in een land of regio succesvol zijn gebleken, uit te breiden.
Het project:
- bevordert de samenwerking tussen de deelnemende landen, de Europese Commissie, WHO/Europa en externe belanghebbenden
- omvat de oprichting van het gezondheidsinformatienetwerk (Health Information Network — HIN) van landen die meedoen aan gezamenlijke besluitvorming, zinvolle dialoog en kennisuitwisseling
- is gebaseerd op de principes en ideeën die naar voren zijn gebracht als onderdeel van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens (EHDS), dat tot doel heeft het gebruik en hergebruik van gezondheidsgegevens in de hele EU te verbeteren.
Link met de mondiale gezondheidsstrategie van de EU
In 2022 heeft de Commissie een nieuwe mondiale gezondheidsstrategie van de EU aangenomen ter verbetering van de wereldwijde bescherming van de gezondheid en voor een betere gezondheid voor iedereen in een veranderende wereld. Een van de leidende beginselen van deze strategie is het bevorderen van digitalisering als fundamentele factor om de huidige digitale transformatie eerlijk te laten verlopen.
De EU loopt voorop als het gaat om de regulering van:
- gezondheidsgegevens
- digitale certificaten
- het delen van cloudgegevens
- gegevensbescherming en privacy.
Voortbouwend op deze basis zal de EU het potentieel van gezondheidsgegevens wereldwijd benutten volgens de principes van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens.
De EU zal nieuwe technologieën, waaronder AI, bevorderen om een impuls te geven aan het potentieel ervan om diagnose en behandelingen wereldwijd te verbeteren.
Acties zoals het wereldwijde digitale gezondheidscertificeringsnetwerk (Global Digital Health Certification Network, GDHCN) en de samenwerking met WHO/Europa om de gezondheidsinformatiesystemen, het gegevensbeheer en de interoperabiliteit in Europa te versterken, dragen actief bij aan de uitvoering van de mondiale digitale gezondheidsstrategie van de EU.
